Documentatiecentrum

De pruikentijd

Tussen 1700 en 1800 keken Nederlanders veel af van de Fransen. De rijke mensen kochten meubels in Franse stijl en lieten tuinen naar Frans voorbeeld aanleggen. Ook kleedden ze zich naar de Franse mode. Bij die mode hoorde het dragen van een pruik. Dat kwam omdat koning Lodewijk de Veertiende van Frankrijk een pruik droeg. Hij was namelijk op zijn 32e al kaal en wilde dit verbergen. Omdat de koning een pruik droeg, deden de andere heren aan het Franse hof dat ook. En Nederlanders gingen het nadoen. Zo kwam de achttiende eeuw aan de naam 'pruikentijd'.

De vrouwen droegen in de pruikentijd wijde rokken. Daarmee konden ze soms alleen zijwaarts door een deuropening.

Het bestuur

In de achttiende eeuw was Nederland een republiek. Die bestond uit zeven gewesten met elk een eigen bestuur: de Staten. In een gewest was de stadhouder de belangrijkste man. Hij was de baas van het leger. Steden werden bestuurd door regenten. De burgemeester was de belangrijkste regent. Regenten gaven hun familieleden vaak goede banen. Daardoor hadden bepaalde families veel geld en macht. De regenten woonden in prachtige huizen en hadden bedienden, die voor hen kookten, wasten en poetsten. Ook gingen de regenten vaak naar feesten en concerten. De regenten lieten de burgers belastingen betalen. Die werden geïnd door pachters. Niet alles kwam bij de regenten terecht. De pachters waren vaak oneerlijk. Ze verhoogden de belastingen en staken het extra geld in hun eigen zak.

Het gebied van Nederland zag er heel anders uit in de pruikentijd.

De meeste Nederlanders waren arm in de pruikentijd. En er waren veel ziektes, waar mensen en dieren aan doodgingen. Dat kwam doordat er geen schoon drinkwater was. Arme mensen haalden hun water uit de grachten in de stad. Daar zat veel viezigheid in. De pest brak een paar keer uit. Dat is een dodelijke en besmettelijke ziekte. Boeren verloren hun vee door de veepest. In de steden was weinig werk. Veel stadsbewoners waren ziek, oud of gehandicapt. Kinderen zonder ouders kwamen in een weeshuis terecht. Oude mannen werden in een oudemannenhuis gestopt en vrouwen konden alleen wonen in een hofje. Maar daar was geen plaats voor iedereen. Daarom waren er veel bedelaars.

De burgers kregen genoeg van hun armoedige bestaan en van de hoge belastingen. Ze vonden het ook niet eerlijk dat de regenten hun familieleden goede banen gaven. In het jaar 1747 kwamen ze in opstand. Overal braken rellen uit. Een grote groep mensen verloor het vertrouwen in de stadhouders. Deze patriotten trokken naar Frankrijk, want daar veranderde veel. Na de revolutie daar in 1789 kwamen de patriotten terug, met het Franse leger. Toen veranderde er ook iets in Nederland. De regenten verloren hun banen en de macht. Er kwam een nieuw bestuur en Nederland heette vanaf toen De Bataafse Republiek.

Details en informatie

  • Titel: De pruikentijd
  • Auteur(s): Karin van Hoof
  • Nummer: IC179
  • Niveau: 3
  • Siso: J 926.4
123movies