Hoe praat je met je kinderen over een oorlog?

Ook kinderen krijgen iets mee van de oorlog in Israël en Gaza. Maar wat vertel je wel en wat niet? Opvoedkundige Annelies Bobeldijk geeft advies.

Oorlog in Israël en Gaza
© ANP / SIPA Press France

Hoe praat je met je kinderen over een oorlog?

‘Dat hangt af van de leeftijd van je kinderen. Het is belangrijk om kinderen onder de zes nog af te schermen van het nieuws. Zij kunnen nog geen onderscheid maken tussen wat echt en niet echt is. Maar zodra je kind ouder wordt kun je niet meer voorkomen dat ze er iets van meekrijgen. Geef dan informatie op de behoefte van je kind. Ga niet gelijk in de uitlegmodus, maar peil eerst wat je kind eigenlijk al weet. Wanneer je een heel verhaal ophangt, terwijl je kind er nog niet aan toe is, roept dat vooral nog meer vragen op.’

Hoe weet je waar je kind aan toe is?

‘Het is het mooiste om je kind vragen te stellen, zodat je weet waar hij of zij mee bezig is. Check daarnaast ook bij de juf of meester of ze Het Jeugdjournaal kijken in de klas en op die manier al het nieuws meekrijgen. Bij iets oudere kinderen, die ook toegang krijgen tot social media, is het ook echt belangrijk om te weten wat ze zien. Op Whatsapp en TikTok wordt van alles rondgestuurd, dat kun je niet tegenhouden. Je kunt wel tegen je kind zeggen: ‘er gaan soms heftige filmpjes rond, misschien kunnen we ze samen kijken?’ Of vraag hen of er wel eens filmpjes worden rondgestuurd en wat daarin te zien is. Zo weet je beter wat je kind meekrijgt.’

Moet je op alle vragen antwoord geven?

‘Je hoeft zelf geen slapende honden wakker te maken. Maar als je kind vragen heeft dan kun je daar beter wel antwoord op geven. We denken wel eens dat als we er niet over praten, het er ook niet is. Maar als vragen onbeantwoord blijven, zit het wel in het hoofd van het kind. Dat kan ook weer een eigen leven gaan leiden. Het voordeel van zelf antwoorden geven is ook dat je het in je eigen woorden kunt nuanceren.'

Hoe kun je het beste reageren op angst?

‘Benoemen dat je het snapt en dat het ook spannend is. Zeg niet dat het niet nodig is. Maar angst kan wel uitgroeien tot iets groots. Het mag er dus wel zijn, maar het is belangrijk om het te nuanceren. Je hoeft ze dus niet voor te liegen, door te zeggen dat het hier nooit kan komen. Maar je hoeft ook niet benoemen dat het misschien wel heel erg wordt. Richt je daarnaast op de positieve dingen, hoeveel landen hun best doen om te helpen bijvoorbeeld.’

Hoe ga je om met je eigen onzekerheid als ouder in gesprek met de kinderen?

‘Je mag best zeggen dat je het ook spannend vindt, maar laat niet je angst zien. Maak je jezelf ook zorgen en wil je dat met je partner delen, wacht dan even tot de kinderen naar bed zijn. Heb ook niet de hele dag het journaal aan. Met oudere kinderen kun je best ’s avonds samen het journaal kijken, maar laat dat dan het enige moment op de dag zijn.’